Нота жазуда ы динамикалы белгілер

Нота жазуда? ы динамикалы? белгілер

Дс-Жм, 09:00 — 18:00

Информатика пәнінен белсенді оқыту сабақ жоспарын сатып алу

Информатика пәнінен белсенді оқыту сабақ жоспарын сатып алу

Бүгінгі вебинар

Онлайн вебинар:

Сайтқа кіру

Құрметті қолданушы, Назар аударыңыз:

Сізге «Зияткерлік олимпиадаға» доступ берілді. Қазір тапсырыс беріп үлгеріңіз. Себебі, небәрі 28 күннен соң олимпиада аяқталады.

Ашық сабақ: «Динамика белгілері»

Материал туралы қысқаша түсінік

музыка мектебінің баян класына

Жетенова Гульмира Акболатовна

22 Маусым 2019

Материалдың толық нұсқасы

Динамикалық белгілермен жұмыс

Сабақтың тақырыбы: Динамикалық белгілермен жұмыс

Оқушының өткен сабақтарда алған музыкалық шығармаға қатысты түсініктеріне сүйене отырып, шығарманың орындалуымен жұмыс жасау. Жаңа сабақта үйретілетін шығарманың динамикалық белгілерін ажырата білуді үйрету

Композитордың өмірбаяны жайлы әңгімелесу. Аспаптар дыбыстарын ажырата білуге үйрету.

Шығарманың шығу тарихын түсіндіре отырып, өнер адамын құрметтеуге, өнерін насихаттауға, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.

Оқушыларға аспапты меңгере отырып, шебер орындай білуге үйрету. Музыкалық сауатын дамыту

Сабақтың типі : жаңа ұғымды қалыптастыру.

Оқыту әдісі: әңгімелесу, сұрақ-жауап, талдау,

Сабақтың көрнекілігі: Слайд, видео.

— Амандасу(оқушының көңіл күйі)

— Оқушының көңіл күйін анықтау

— арпеджио әртүрлі штрихта

ШЫҒАРМАДАҒЫ ДИНАМИКАЛЫҚ БЕЛГІЛЕРМЕН ЖҰМЫС

Динамика ( гр:dinamikos — күшейту ) – дыбыс күшін азайту немесе арттыру дәрежесі. Шығарманың мазмұны мен табиғи болмысы, орындаушылық ерекшеліктері мен дыбысты күшейту немесе азайту дәрежесі динамика белгілері арқылы көрсетіледі. Динамикалық белгілер орындау мағынасын білдіретін итальян сөздерінің бас әрпімен белгіленеді.

Музыкадағы динамикалық белгілердің естілуін табиғаттағы басқа да дыбыстармен салыстыруға болады. Мәселен, өте қатты найзағайдың дыбысын — ff: поездың жүйткіп келіп тоқтағанын деминуэндо,тоқтап тұрған поездың бірте –бірте жүйтки жөнелгенін крещендо белгісімен. Түнгі табиғаттың мүлгіген тыныштығын pp; ақырын ғана себелеп жауып тұрған жаңбырды p бірте-бірте естілген ат тұяғының дүбірін крещендо белгілерімен салыстыруға болады.

“ Вес ёлые настроение ”

— Осы екі шығармада қандай динамикалық белгілер кездеседі?

Қандай музыкалық аспаптарды білесін?

Қарлығаш әнін Қарақат Әбілдина жетіген аспабында орындауы.

Авторы туралы түсінік.

Ахмет Қуанұлы Жұбанов (1906-1968) қазақ арасынан шыққан алғашқы кәсіби композитор, қазақ музыкасын зерттеуші ғалым дирижер. Қазақстанның халық артисі, профессор, академик. Ол Ақтөбе жерінде дүниеге келген. Мектепте жүргенде домбыра, скрипка аспаптарында шебер орындауды меңгерген. Музыкалық білімін Ленинградтағы музыкалық техникумда және консерваторияда жалғастырды. Ол халық күйлерін оркестрге лайықтап, нотаға түсірді. Жұбановтың 300 ден астам шығармалары бар. А. Жұбановтың музыка тану саласындағы еңбектерінің ішінен «Ғасырлар пернесі» , «Құрманғазы», «Замана бұлбұлдары» кітаптарын ерекше атауға болады. Әндерін атап өтсек «Қарлығаш», «Ақ шолпан», «Әгугай», «Отан туралы ән», «Ауыл кеші», «Ақ көгершін» т.б. әндері бар.

«Қарлығаш» А.Қ.Жұбанов нотасын талдап, қандай динамикалық белгілер кездеседі талдау, түсіндіру.

Әннің тональності ре – минор, өлшемі 2/4, екпіні Moderato –ұстамды.

Ән лирикалық әндерге жатады. «Қарлығаш» әні нәзікте, сымбатты, талшыбықтай бойжеткен бейнесін көз алдыңа келтіреді.

Источник

Ноталардың толық атауын білесіз бе?

Музыканы барлығымыз сүйіп тыңдағанымызбен, оның негізі болатын нотаның толық атаулары туралы еш бас қатырып көрмеген болармыз. Ноталарға ерте орта ғасырларда өмір сүрген италиялық сазгер Гвидо д’Ареццо атау берген.

Олардың толық атаулары мынадай:

Do – Dominus – Жаратушы;
Re – rerum – Материя;
Mi – miraculum – Ғажап;
Fa – familias рlanetarium – ғаламшарлар жанұясы немесе Күн жүйесі;
Sol – solis – Күн;
La – lactea via – Құс жолы;
Si – siderae – Аспан.

Музыканы қағазға жазып түсіруде қолданылатын графикалық шартты белгілерді нота деп атау да Гвидоның заманында, яғни Х ғасырда енгізілген. Ноталарға берілген атаулар бірден құпталып, қолданысқа еніп кетпеді. Тіпті Х VII ғасырға дейін Еуропада нота жазу жүйесі қалыптаспай, музыкалық сауаттылық дамымай келді. Кейіннен арнайы мектептер ашылып, музыка ілімін оқыта бастаған кезде, нотаның атаулары да кеңінен таныла бастаған.

Источник

Ноталарды? ?за?ты?тары ж?не оларды? жазылуы. Нота ар?ауы

Саба?тын барысы: Жа?а саба?.

Саба?ты? ?тілу ?дісі: Жа?а саба?ты т?сіндіру, баяндау

Саба?тын барысы: I. Нота белгісі

II. Натоларды? ?за?ты?ы

III. Таблица сызбасы

1. Музыкалы? дыбыстарды жазу ?шін ноталар ?олданылады. Нота – латын тілінен аудар?анда «белгі» деген ма?ынаны білдіреді. Нота белгісі д??гелек, іші боял?ан не боялма?ан болып келеді. Д??гелек нота белгісіне тіке т?сірілген тая?шалар (штиль) олар?а жал?астырыл?ан жалаушалар дыбыс ?за?ты?тарын білдіреді.
2. Ноталарды? ?за?ты?ын ?арапайым к?рнекілік ар?ылы т?сіндіруге болады мысалы:

Б?тін нота — б?тін алма

Жартылы? нота алманы екіге б?лгені? бірі.

Т?рттік нота алманы 4-ке б?лгені? бір б?лігі 1-ге те?

Нотаны? жазылу та?басы

Нотаны? ?за?ты?ы бойынша аталуы

Нота ?за?та?ын санап, есептеу

1- ге; 2 -ге; 3 -ке; 4 -ке

Ширек немесе т?рттік

1. Ноталарды орналастыру ?шін параллель сызыл?ан бес сызы? ?олданылады. Оны нота ар?ауы дейді

Нота желісіні? сызы?тары т?меннен жо?ары ?арай саналады. Ноталар нота ар?ауыны? сызы?тарына? ?зіне ж?не аралы?ына орналасады. ?осымша сызы?тар нота ар?ауыны? т?менгі жа?ынан ж?не жо?ар?ы жа?ынан негізгі сызы?тар?а ара ?ашы?тары бірдей болып, тек бірдей болып, тек бір дыбыс?а арналып, параллель сызылады. Нота ар?ауыны? т?менгі жа?ында сызыл?ан ?осымша сызы?тар жо?арыдан т?мен саналады да, жо?ары жа?ынан сызыл?ан ?осымша сызы?тар т?меннен жо?ары ?арай саналады.

?орытынды: С?ра?, жауап. Музыкалы? шы?арманы? ыр?а?ын, темпін сезінуде, дыбыс ?за?ты?тарын ме?геруде нота сауаттылы?ымен танысу кезінде математикамен ты?ыз байланысты.

?ндерді? дыбыстарды? ?за?ты?тары б?тін, жарты, т?рттік, сегіздік ноталармен таныс?анда математикамен тікелей ?атысты.

?йге тапсырма:

Нота таблицасын ?за?ты?ын жаттау.

Нота ар?ауы дегеніміз не?

?осымша сызы?тар не ?шін сызылады?

Нота ар?ауына ноталар ?алай орналасады?

Просмотр содержимого документа
«Ноталарды? ?за?ты?тары ж?не оларды? жазылуы. Нота ар?ауы»

Сабақтын барысы: Жаңа сабақ.

Сабақтың өтілу әдісі: Жаңа сабақты түсіндіру, баяндау

Сабақтын барысы: I. Нота белгісі

II. Натолардың ұзақтығы

III. Таблица сызбасы

Музыкалық дыбыстарды жазу үшін ноталар қолданылады. Нота – латын тілінен аударғанда «белгі» деген мағынаны білдіреді. Нота белгісі дөңгелек, іші боялған не боялмаған болып келеді. Дөңгелек нота белгісіне тіке түсірілген таяқшалар (штиль) оларға жалғастырылған жалаушалар дыбыс ұзақтықтарын білдіреді.

Ноталардың ұзақтығын қарапайым көрнекілік арқылы түсіндіруге болады мысалы:

Бүтін нота — бүтін алма

Жартылық нота алманы екіге бөлгенің бірі.

Төрттік нота алманы 4-ке бөлгенің бір бөлігі 1-ге тең

Нотаның жазылу таңбасы

Нотаның ұзақтығы бойынша аталуы

Нота ұзақтағын санап, есептеу

1- ге; 2 -ге; 3 -ке; 4 -ке

Ширек немесе төрттік

Он алтылық нота

Ноталарды орналастыру үшін параллель сызылған бес сызық қолданылады. Оны нота арқауы дейді

Нота желісінің сызықтары төменнен жоғары қарай саналады. Ноталар нота арқауының сызықтарынаң өзіне және аралығына орналасады. Қосымша сызықтар нота арқауының төменгі жағынан және жоғарғы жағынан негізгі сызықтарға ара қашықтары бірдей болып, тек бірдей болып, тек бір дыбысқа арналып, параллель сызылады. Нота арқауының төменгі жағында сызылған қосымша сызықтар жоғарыдан төмен саналады да, жоғары жағынан сызылған қосымша сызықтар төменнен жоғары қарай саналады.

Қорытынды: Сұрақ, жауап. Музыкалық шығарманың ырғағын, темпін сезінуде, дыбыс ұзақтықтарын меңгеруде нота сауаттылығымен танысу кезінде математикамен тығыз байланысты.

Әндердің дыбыстардың ұзақтықтары бүтін, жарты, төрттік, сегіздік ноталармен танысқанда математикамен тікелей қатысты.

Үйге тапсырма: Нота таблицасын ұзақтығын жаттау.

Источник

—>Коллеги — педагогический журнал Казахстана —>

Ақтөбе облысы
Шалқар қаласы
Қазанғап Тілепбергенұлы атындағы саз мектебінің
Домбыра класының мұғалімі
Елтежі Гүлшат Анатолийқызы

Сабақтың тақырыбы: «Динамикалық белгілермен жұмыс»
Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Әнді ойнаған кезде динамикалық негізгі орынды пайдалана отырп, нотаны бірден оқып ойнау арқылы техникасын орындаушылық шеберлігін жетілдіре түсіру.
Дамыту: Оқушының бойында музыкалық қабілетінің дамуына себепші болу, ырғақты сезіну, ести білу және есте сақтау қабілеттерін, аспапта ойнау шеберлігін шыңдау.

Тәрбиелігі: Оқушының зейін жинақылығын қалыптастыру және оның тапсырманы ұқыпты меңгеруге тәрбиелеу, сабаққа жауапкершілікпен қарауға және ұқыпты болуға үйрету.

Сабақ типі: Жаңа сабақ

Сабақ көрнекілігі: Буклет.

1.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушының сабаққа әзірлігін тексеру, назарын сабаққа аудару.

2. Үй тапсырмасын тексеру: Қол жүргізу мақсатында D-dur гаммасы штрихтарымен ойнату. Дәулеткерейдің «Қос алқа» күйін ансамбльмен қосылып ойнау.

Мұғалім сөзі: Біз ән-күйді не болмаса шығармаларды ойнаған кезде оны өз мәнінде ойнауымыз керек. Аспапты ойнау кезінде ондағы динамикалық белгілерді де ескеруіміз қажет. Олай болса бүгін біз осы динамикалық белгілермен кеңінен танысатын боламыз.

Жаңа сабақ: «Динамикалық белгілермен жұмыс»
Динамика дегеніміз (гр тілінен аударғанда-күшейту)-дыбыс күшін азайту немесе арттыру дәрежесі. Шығарманың мазмұны мен табиғи болмысы, орындаушылық ерешеліктері мен дыбыс күшейту немесе азайту дәрежесі динамикалық белгілер арқылы көрсетіледі. Динамикалық белгілер орындау мағынасынан білдіретін италян сөздерінің бас әрпімен кейде арнайы белгілермен де белгіленеді.

Негізгі динамикалық белгілер
Айтылуы
(итальянша) Жазылуы
(Таңбасы) Мағынасы
(қазақша)
Форте f Қатты , күшті
Пиано p Ақырын, жәй
Мецце-форте mf Орташа, күшпен
Мецце-пиано mp Ақырын
Фортиссимо ff Өте күшті, қатты
Пианиссимо pp Өте ақырын, жәй
Крещендо
Бірте -бірте күшейте
Деминуэндо
Бірте -бірте азайта
Сфорцандо sf Кенеттен күшейтіп

Бүгін біз жаңа сабақта орыс композитор Василий Сергеевич Калинниковтың «Тырна» әнінде кездесетін динамикалық белгілермен жұмыс жасаймыз.
Василий Сергеевич Калинников
13 қаңтар 1866-11 қаңтар 1901
1866 жылы 13 қаңтарда Орлов облысында Мценской ауданында шенеулік отбасында дүниеге келген. Әкесі хор уйымдастырушысы, дирижер болған.
Өзі Орлов үрмелі семинарында білім алады. 1884 жылы Консерваторияның дайындық класына түседі. Алайда, оқу ақшасын төлей алмағандықтан көп оқымай оқудан шығып кетеді. Оған қарамастан ол Музыка драма училищесіне түсіп, онда фагота и композиций класын 1891 жылға дейін оқып шығады. Оның ұстаздары С.Н. Кругликов, А.А. Ильинский, П.И. Бларамберг болды. Калинников Москва университетіндегі В.О. Ключевскогоның лекцияларын тыңдап жүрді. Оған тапшы болғандықтан ол театр оркестрінде скрипка, фаготе аспабында ойнап нота жазумен айналысты. Оған көмек берген музыка дәріптеуші Пётр Чайковский оған театрда дирижер болуға ұсыныс тастайды. Сонымен қатар ол жеке музыка әдебиеттен сабақ береді. 1893 жылдың күз айында денсаулығы нашарлап ол Крым қаласына кетіп, қалған өмірін сол жақта өткізіп, сол жақта шығармашылығын жалғастырды.
Бүгін біз Василий Сергеевич Калинниковтың «Тырна» деген пьессасымен танысатын боламыз.
Сергіту сәті: Қимыл қозғалысты жаттығу
Альтерация белгілері: Фа, До, соль диез. А dur гаммасында жазылған.
Өлшемі: 2/4
Пьеса тез ойналады. Пьесада кездесетін динамикалық белгілер пиано, мецце-форте, крещендо, форте, деминуэндо.
Олай болса «Тырна» пьесасын жақсылап тыңдап алайық.

Дамыту: В.С. Калинниковтың «Тырна» пьесасын нотамен талдау.

Бекіту: 1/ В.С. Калинников қай жылы дүниеге келді?
2/ Динамика дегеніміз не?
3/ Пьесада қандай динамикалық белгілер кездеседі?

Қорытындылау: Бүгінгі сабақты қорыта келе, орыс талантты композиторы В.С. Калинниковтың өмірі мен «Тырна» пьесасын үйрендік. Пьесада кездесетін динамикалық белгілермен кеңінен таныстық.
Қазақтың киелі домбырасында тек ән мен күй орындап қана қоймай әр елдің пьеса, шығармаларын шебер орындауға болатынына көз жеткіздік. Киелі аспапты меңгеру оқушының домбыраға деген қызығушылығын арттырып қана қоймайды, одан әрі шебер орындау және ұрпақтан-ұрпаққа
жеткізетін мұрагер болатынына сенімім мол.

Үй тапсырмасы: В.С. Калинниковтың «Тырна» пьесасын белгіленген жерге дейін ойнау.

Источник

Музыкалық шығармаларда кездесетін әр түрлі штрихтар, екпіндер және динамикалық белгілер.

Ұлттық өнер мен қатар әлемдік классиктердің шығармаларын оқып үйрену

Просмотр содержимого документа
«Музыкалық шығармаларда кездесетін әр түрлі штрихтар, екпіндер және динамикалық белгілер.»

Музыкалық шығармаларда кездесетін әр түрлі штрихтар, екпіндер және динамикалық белгілер.

Білімділік: Музыкалық шығармаларда кездесетін деташе, легато, стаккатто, акцент, пиццикато шрихтарының ерекшеліктері, екпін түрлері мен дыбыс динамикасыны орындау әдістері .

Дамытушылық: Күрделі шығармаларды оқыту барысында оқушының шығармашылық қабілетін ашу, музыканы сезінуге, түсінуге баулу. Нотаны жақсы оқу дағдыларын, ойнау техникасын дамыту.

Тәрбиелік мақсаты: Ұлттық өнер мен қатар әлемдік классиктердің шығармаларын оқып үйренуге тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: Жаңа сабақты меңгерту, сұрақ-жауап, музыка тыңдату, орындап көрсету, өз бетімен жұмыс жасауға дағдыландыру.

Көрнекілік: Қобыз аспабы , күйсандық, оқулықтар, интерактивті тақта .

Пәнаралық байланыс: Музыка әдебиеті, сольфеджио, теория.

I. Ұйымдастыру кезеңі:

1.Сабақты қалыпты жағдай қалыптастыру.

2.Сабаққа дайындығы, оқу құралдары, отырысы.

II.Жаңа сабақты меңгерту

III.Шығарманы талдау, орындау

V.Үйге тапсырма беру.

VI.Оқушының білімін бағалау.

«Музыкалық шығармаларда кездесетіни әр түрлі штрихтар, екпіндер және динамикалық белгілер »

.Штрихтар, екпіндер, динамикалық белгілерді интерактивті тақтаның көмегімен слайд арқылы көрсету. ( 1 слайд )

Дыбысты ойнаудың түрлері — Штрихтар

Музыкалық шығармаларды орындау барысында оның көркемділігіне,әсерлі шығуына көбінесе әртүрлі штрихтардың, динамикалық белгілердің және екпіндердің алатын орны ерекше . Әр бір аспаптың өзіне тән ерекшеліктеріне байланысты штрихтарды орындау әдісі болады. ( 2 -4 слайд)

Әр шығарма белгілі бір екпінде орындалады. Оның сипатына байланысты екпіні жай, орташа немесе жылдам болуы мүмкін. Оларды итальян тіліндегі терминдермен беріліп, шығарманың басында нота жазбасының үстіңгі сол жағында жазылады. (5 слайд).

Музыкалық шығармалар бірде жай, бірде қатты, бірде бәсең орындалады. Сондықтан оның күшін көрсететін белгілерді пайдаланамыз. Динамикалық белгілер әдетте итальян тілінде жазылып, көрсетіледі. (6 слайд)

Деташе, стаккато, легато, акцент, пиццикато штрихтарын оқушы Арынгазинова Назым шағын шығармаларды орындау арқылы көрсетеді.

а) М.Красев «Веселые гуси» -деташе штрихына арналған шығарма.

б) М.Глинка «Ты соловушка,умолкни»-легато штрихына арналған шығарма.

в) И.Брамс «Петрушка» -стаккато штрихына арналған шығарма.

г)А.Камаровский «Концертино» Соль мажор (үзінді) – акцент штрихын көсету.

д ) Ыбырай «Гәкку» — пиццикато штрихмен орындау.

А.Камаровский «Концертино» Соль мажор.(7-9слайд).

1) Композитор А.Комаровскийдің қысқаша өмірбаяны, шығармалары.

2)А.Комаровский «Концертино» Соль мажор (тыңдау)

3).Шығарманың тональдығын тауып, екпінін, өлшемін, динамикалық белгілерін, ритмдік топтарын, штрихтарын және лиганың ерекшеліктерін нотадан қарап, ауызша талдап аламыз.

4) Фразаларды, музыкалақ бөлімдерді қарындаш арқылы белгілеп аламыз.

5) Шығараны дыбыс күшін, екпінін, штрихтарына көңіл бөле отырып нотасын тікелей оқытамыз.

IV.Сабақты бекіту. Венн диаграммасы( 10слайд)

Источник