«Эльбрус красавец» в исполнении осетин
муз. и сл. Исмаила Семенова
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной гордой, могучей
Налюбоваться не могу.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Снежные барсы над Карачаем
Носятся быстро среди гор.
Бурно по склонам ты выпускаешь
Воды Кубани на простор!
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
А на просторах высокогорных,
Выше кавказских облаков,
Слышатся песни — песни счастливых Наших отважных чабанов!
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной гордой, могучей
Налюбоваться не могу.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Источник
Эльбрус-красавец — Минги Тау. Стихи начала 20 века
«Эльбрус-красавец»- Минги Тау, муз.и сл.Исмаила Семенова /Джырчы Сымайыл (1870-1981),перевод с карачаево-балкарского А.Фадеева).
***
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной, снежной, могучей
Налюбоваться не могу.
Припев:
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Снежные барсы над Карачаем
Носятся быстро среди гор.
Бурно по склонам ты выпускаешь
Воды Кубани на простор.
А на просторах высокогорных,
Выше кавказских облаков,
Слышатся песни, песни счастливых
Наших отважных чабанов.
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной, снежной, могучей
Налюбоваться не могу.
***
/Джырны, бир-биринден хазна айырылышмагъан, 4 тюрлюсю барды. Аланы атам кеси заман — заман тюрлендире, узата тургъанды, джазыб алгъанла да эштгенлерича алыб бизге алай табдыргъандыла. Мен кесим эштиб, атам кеси джырлагъан заманда былай къысхартыб джырлаучан эди. Ол къысха шекили бла былайгъа салама.
Бу джырны орусчагъа поэт Александр Фадеев бла тылмач Г. Орловский кёчюргендиле. Халкъгъа Алесандр Фадеевни кёчюрюую джайылгъанды/
Сен кёкге джете мийиксе,
Кавказ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейле,
Юсюнгдеги бузларынг.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз — джашил джибек ау,
Сен — кийиз бёркню агъарта,
Ол — беклерине къарата.
Сен — джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден — алаша,
Бир — биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Сенден башха не тауду,
Ариулукъ бла айтылгъан,
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Тёгерегингде отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени тёббенге чыгъалла,
Бёгекле бла джигитле.
Къарны, бузну джыйыучу,
Башынга булут къонуучу,
Тёгерегинге басыныб,
Таулула къараб тоймаучу.
Къыш айланы — бораны,
Джай айланы — салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг,
Инджитирсе халкъынгы.
Боран ура башынга,
Джылыу тартыб этегинг,
Джан — джанынгдан сылджырай,
Джыйыб тургъан кюртлеринг.
Буз сыртынгдан энелле,
Ёзенлеге сууларынг,
Этегингде айлана,
Киришмюйюз бууларынг.
Къабланларынг, асланынг,
Бугъойлагъа кирелле,
Покунларынг, гуждарынг,
Хар джыйыны билелле.
Айюлеринг мурулдай,
Бёрюлеринг улуучу,
Тюлкюлеринг къанкъылдай,
Кийиклеринг бугъуучу.
Кюн бузулса, сызгъыра,
Этеклеринг джел эте,
Кюн ачылса — джылтырай,
Къарачайгъа кёл эте.
Къабланларынг туралла,
Беклерингде мынгайыб,
Джугъутурунг, турларынг,
Хар шыкъыртха сагъайыб.
Къанкъазларынг къанкъылдай,
Чын тауугъунг джюйюлдей,
Къаргъаларынг къар-къарлай,
Доммайларынг гюрюлдей.
Булбулларынг джырлайла,
Тангынг джангы атханлай,
Маралларынг отлайла,
Гелеулеге батханлай.
Кёгюрчюнюнг юйюрей,
Чаукаларынг кетмейле,
Арарат бла Казбек тау,
Санга тюгел джетмейле.
Къушунг къонуб юсюнге,
Къарауулча къараша,
Отлай къалгъан кийикле,
Чегетингде аджаша.
Турналарынг аусала,
Кюз артында тенгизге,
Къачны джуукъ болгъанын,
Эскертесе сен бизге.
Мамукъ таула джасайды,
Башынгдагъы булутунг,
Бездиргенде, Басханда,
Эштиледи угъултунг.
Кюнюнг ишге талпыта,
Кеченг солуу табдыра,
Санга чыкъгъан батырла,
Халкъны атын айтдыра.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Боран уруб турса да,
Тик башынгы бюкмеген.
Гараларынг, сууларынг,
Ауругъаннга джарагъан,
Джер суу кёре келгенле,
Бары сени сайлагъан.
Алгъа санга танг ата,
Артда сенден кюн бата,
Хар кёргенни сагъайта —
Сыфатынг кёз къамата.
Сенден башха не тауду
Кёкден кюрен тарталгъан,
Минги тау — деб аталгъан,
Дуниягъа айтылгъан?
Кесин бегитмей чыкъгъаннга,
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса.
Источник
Текст песни ДОМБАЙ — Эльбрус — красавец смотрит сквозь тучи
муз. и сл. Исмаила Семенова
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной гордой, могучей
Налюбоваться не могу.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Снежные барсы над Карачаем
Носятся быстро среди гор.
Бурно по склонам ты выпускаешь
Воды Кубани на простор!
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
А на просторах высокогорных,
Выше кавказских облаков,
Слышатся песни — песни счастливых Наших отважных чабанов!
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной гордой, могучей
Налюбоваться не могу.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда. muses. f. Ismail Semenov
Elbrus-handsome looks through the clouds,
The white fur hat in blue.
This pinnacle proud, mighty
I can not stop looking.
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda .
Snow leopards on Karachai
Worn quickly in the mountains.
Rapidly on the slopes you release
The waters of the Kuban to play!
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda .
And in the vast highlands,
Above the clouds Caucasian,
She could hear the songs — songs of happy our courageous shepherds!
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda .
Elbrus-handsome looks through the clouds,
The white fur hat in blue.
This pinnacle proud, mighty
I can not stop looking.
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda,
Orayda-ride-orayda .
Источник
Минги тау эльбрус-красавец. Песня конца 19в
Исмаил Семенов
(Джырчы Сымайыл)
1870-1981
Стихи и песни
1895-1917
/здесь представлены все четыре варианта знаменитой песни «Минги Тау» — «Эльбрус-Красавец» и сокращенный песенный вариант, сделанный самим автором.
Первый вариант был сочинен и спет ашыгом в 1895 году, далее, в разных изданиях текст песни пересматривался, дополнялся автором.
Песня является сверхпопулярной у разных народов Кавказа, что почти каждый объявляет ее своей. Переводы песни было осуществлены поэтом Александром Фадеевым и переводчиком Г. Орловским. Также имеется перевод поэтессы Генриэтты Миловидовой. Переведены только 3 куплета для концертного исполнения. Текст всей песни пока еще не переведен.Язык Карачаево-Балкарский (Тюркский)/.
***
ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ-МИНГИ ТАУ
Перевод поэта А. Фадеева.
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной, снежной, могучей
Налюбоваться не могу.
Припев:
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Снежные барсы над Карачаем
Носятся быстро среди гор.
Бурно по склонам ты выпускаешь
Воды Кубани на простор.
А на просторах высокогорных,
Выше кавказских облаков,
Слышатся песни, песни счастливых
Наших отважных чабанов.
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной, снежной, могучей
Налюбоваться не могу.
***
МИНГИ ТАУ/ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ
/Кеси джырлаучу, къысхартылыб джыр эбине кеси джарашдыргъан бир тюрлюсю/
Сен кёкге джете мийиксе,
Кавказ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейле,
Юсюнгдеги бузларынг.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз — джашил джибек ау,
Сен — кийиз бёркню агъарта,
Ол — беклерине къарата.
Сен — джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден — алаша,
Бир — биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Сенден башха не тауду,
Ариулукъ бла айтылгъан,
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Тёгерегингде отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени тёббенге чыгъалла,
Бёгекле бла джигитле.
Къарны, бузну джыйыучу,
Башынга булут къонуучу,
Тёгерегинге басыныб,
Таулула къараб тоймаучу.
Къыш айланы — бораны,
Джай айланы — салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг,
Инджитирсе халкъынгы.
Боран ура башынга,
Джылыу тартыб этегинг,
Джан — джанынгдан сылджырай,
Джыйыб тургъан кюртлеринг.
Буз сыртынгдан энелле,
Ёзенлеге сууларынг,
Этегингде айлана,
Киришмюйюз бууларынг.
Къабланларынг, асланынг,
Бугъойлагъа кирелле,
Покунларынг, гуждарынг,
Хар джыйыны билелле.
Айюлеринг мурулдай,
Бёрюлеринг улуучу,
Тюлкюлеринг къанкъылдай,
Кийиклеринг бугъуучу.
Кюн бузулса, сызгъыра,
Этеклеринг джел эте,
Кюн ачылса — джылтырай,
Къарачайгъа кёл эте.
Къабланларынг туралла,
Беклерингде мынгайыб,
Джугъутурунг, турларынг,
Хар шыкъыртха сагъайыб.
Къанкъазларынг къанкъылдай,
Чын тауугъунг джюйюлдей,
Къаргъаларынг къар-къарлай,
Доммайларынг гюрюлдей.
Булбулларынг джырлайла,
Тангынг джангы атханлай,
Маралларынг отлайла,
Гелеулеге батханлай.
Кёгюрчюнюнг юйюрей,
Чаукаларынг кетмейле,
Арарат бла Казбек тау,
Санга тюгел джетмейле.
Къушунг къонуб юсюнге,
Къарауулча къараша,
Отлай къалгъан кийикле,
Чегетингде аджаша.
Турналарынг аусала,
Кюз артында тенгизге,
Къачны джуукъ болгъанын,
Эскертесе сен бизге.
Мамукъ таула джасайды,
Башынгдагъы булутунг,
Бездиргенде, Басханда,
Эштиледи угъултунг.
Кюнюнг ишге талпыта,
Кеченг солуу табдыра,
Санга чыкъгъан батырла,
Халкъны атын айтдыра.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Боран уруб турса да,
Тик башынгы бюкмеген.
Гараларынг, сууларынг,
Ауругъаннга джарагъан,
Джер суу кёре келгенле,
Бары сени сайлагъан.
Алгъа санга танг ата,
Артда сенден кюн бата,
Хар кёргенни сагъайта —
Сыфатынг кёз къамата.
Сенден башха не тауду
Кёкден кюрен тарталгъан,
Минги тау — деб аталгъан,
Дуниягъа айтылгъан?
Кесин бегитмей чыкъгъаннга,
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса.
МИНГИ ТАУ/ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ
(1-чи тюрлюсю-первый вариант)
Сен кёкге джете мийиксе,
Ууакъ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейди,
Юсюнгде къанга бущларынг.
Тёгерегингде отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени башынга чыгъалла,
Бёгекле бла джигитле.
Бугъоуларынг сызгъыра,
Экили башынг джел эте,
Менден онглу къайда? –деб,
Кесинг кесинге кёл эте.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз — джашил джибек ау,
Сен — кийиз бёркню агъарта,
Ол — беклерине къарата.
Сен — джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден — алаша,
Бир-биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Бузну, къарны джыйыучу,
Юсюнге булут къонуучу,
Тёгерегинге джыйылыб,
Адамла къараб тоймаучу.
Къыш айланы бораныса,
Джаз айланы – салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг
Инджитириксе халкъынгы.
Эм алгъа санга танг ата,
Чынг артда сенден кюн бата,
Келген – арала, кетген –туракълай,
Хар кёрген сени джарата.
Сенден сора къайсы тауду,
Махдауу бла бай болгъан,
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Чокъуракъ суула эндире,
Халкъынгы мугур этмеген.
Сен джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден – алаша,
Тёбенгиле бла къараша,
Къалай сейирсе, тамаша!
Кесин бегитмей чыкъгъаннга,
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса!
1895г.
МИНГИ ТАУ/ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ
(2-чи тюрлюсю- второй вариант)
Сен кёкге джете мийиксе,
Кавказ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейдиле
Юсюнгдеги бузларынг.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз — джашил джибек ау,
Сен — кийиз бёркню агъарта,
Ол — беклерине къарата.
Сен — джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден — алаша,
Бир-биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Сенден сора къайсы тауду,
Ариулукъ бла айтылгъан,
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Тёгерегингде тогъай отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени тёббенге чыгъыучандыла,
Бёгекле бла джигитле.
Къыш айланы бораныса,
Джай айланы салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг,
Инджитириксе халкъынгы.
Кийик бууларынг ёкюредиле,
Къонгурауланы къакъгъанча,
Джугъутурларынг турушадыла,
Атлыла чарсха чабханча.
Къабланларынг, асланларынг,
Бугъойларынга кирелле,
Покунларынг, гуждарларынг,
Джазынгда къанат керелле.
Айюлеринг мурулдайдыла,
Шындык чегетни ичинде,
Бёрюлеринг сынсый туралла,
Къойланы кёре тюшюнде.
Кёк джашнаса, сызгъырадыла
Этеклеринг, джел эте,
Менден кючлю джокъду, деб,
Кесинг-кесинге кёл эте.
Къабланларынг къараб туралла,
Беклеге кириб, мынгайыб,
Борсукъларынг, тюлкюлеринг,
Кёз — къулакъ болуб, сагъайыб.
Къанкъазларынг къанкъылдайдыла,
Чын тауукъларынг джырлайла,
Къаргъаларынг а «къар-къур» эте,
Мыллык джыйылай къарайла.
Кёгюрчюнлеринг джюуюлдейдиле,
Тангынг джылтыраб атханлай,
Марал кийикле кюушенедиле,
Гелеу кырдыкга батханлай.
Шорбатларынг, чаукаларынг,
Будай ындырны чёблейле,
Да Арарат бла Казбек тау
Сенге тюгел а джетмейле.
Къанатлыларынг башынга къонуб,
Аждагъанлача къараша,
Сюрюуден къалгъан джур текелеринг,
Тёбен джанынгда аджаша.
Кюз артында, турналарынг
Аууб кетелле тенгизге,
Къышха хазыр болугъуз, деб,
Эсгертиученсе сен бизге.
Мамукъ джайгъанлай джасайды,
Башынга къонган булутунг,
Басхан башында, Бездиргенде,
Эштиле турур угъултунг.
Кюнюнг ушайды алтыннга,
Кеченг ушайды кюмюшге,
Башынга чыкъгъан батырла,
Юлгю болалла хар ишде.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Чокъуракъ суула эндире,
Халкъынгы мугур этмеген.
Боркъулдаб чыкъгъан гарала,
Боза кибик кекирте,
Эртден-ингир суукъ аязынг,
Джолоучуланы джетгюрте.
Маскуадан курсауайла,
Келиб сейирге къарайла,
Къайнаб чыкъгъан дарман сууларынг,
Ауругъанлагъа джарайла.
Чынг алгъа санга танг ата,
Чынг артхда сенден кюн бата,
Келген-ийнакълай, кетген-туракълай,
Ариулугъунг кёз къамата.
Сенден сора къайсы тауду
Белине кюрен тартылгъан?
Башына байракъ тагъылгъан?
Бютеу дуниягъа айтылгъан?
Къарны, бузну джыйыучу,
Башынга булут къонуучу,
Тёгерегинге басыныб,
Таулула къараб тоймаучу.
Кесин бегитмей чыкъгъаннга
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса.
МИНГИ ТАУ/ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ
(3-чи тюрлюсю-третий вариант)
Сен кёкге джете мийиксе,
Кавказ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейдиле
Юсюнгдеги бузларынг.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз джашил джибек ау,
Сен — кийиз бёркню агъарта,
Ол — беклерине къарата.
Сен — джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден — алаша,
Бир — биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Сенден башха къайсы тауду,
Ариулукъ бла айтылгъан?
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Тёгерегингде отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени тёббенге чыгъыучандыла,
Бёгекле бла джигитле.
Бузну, къарны джыйыучу,
Башынга булут къонуучу,
Тёгерегинге басыныб,
Таулула къараб тоймаучу.
Къыш айланы-бораныса,
Джай айланы-салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг,
Инджитириксе халкъынгы.
Къабланларынг, асланынг,
Бугъойлагъа кирелле,
Покунларынг, гуждарынг,
Хар джыйыны билелле.
Айюлеринг мурулдай,
Бёрюлеринг улуучу,
Тюлкюлеринг къанкъылдай,
Кийиклеринг бугъуучу.
Кюн бузулса, сызгъыра,
Этеклеринг джел эте,
Кюн ачылса, джылтырай,
Таулулагъа кёл эте.
Къабланларынг туралла,
Беклерингде мынгайыб,
Джугъутурунг, турларынг,
Хар шыкъыртха сагъайыб.
Къанкъазларынг къанкъылдай,
Чын тауугъунг джюйюлдей,
Къаргъаларынг басыныб,
Сюрюу болуб гюрюлдей.
Булбулларынг джырлайла,
Тангынг джангы атханлай,
Маралларынг отлайла,
Гелеулеге батханлай.
Кёгюрчюнюнг джайылыб,
Чаукаларынг кетмейле,
Арарат бла Казбек тау
Санга тюгел джетмейле.
Къушунг къонуб юсюнге,
Къарауулча къараша,
Отлай къалгъан кийикле,
Чегетингде аджаша.
Турналарынг аусала,
Кюз артында тенгизге,
Къачны джуукъ болгъанын,
Эскертесе сен бизге.
Мамукъ таула, джасайды,
Башынгдагъы булутунг,
Бездиргенде, Басханда,
Эштиледи угъултунг.
Кюнюнг ишге талпыта,
Кеченг солуу табдыра,
Санга чыкъгъан батырла,
Халкъны атын айтдыра.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Боран уруб турса да,
Тик башынгы бюкмеген.
Гараларынг, сууларынг,
Ауругъаннга джарагъан,
Джер суу кёре келгенле,
Бары сени сайлагъан.
Алгъа санга танг ата,
Артда сенден кюн бата,
Сени кёрген сейир эте,
Сыфатынг кёз къамата.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Чокъуракъ суула эндире,
Халкъынгы мугур этмеген.
Сенден башха къайсы тауду
Башына кюрен тартылгъан,
Ёхдемлик бла, ариулукъ бла,
Дуниялагъа айтылгъан?
Кесин бегитмей чыкъгъаннга,
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса.
МИНГИ ТАУ/ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ
(4-чи тюрлюсю- четвертый вариант)
Сен кёкге джете мийиксе,
Кавказ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейдиле
Юсюнгдеги бузларынг.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз джашил джибек ау,
Сен — кийиз бёркню агъарта,
Ол — беклерине къарата.
Сен джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден алаша,
Бир-биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Сенден башха къайсы тауду,
Ариулукъ бла айтылгъан,
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Тёгерегингде отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени тёббенге чыгъыучандыла,
Бёгекле бла джигитле.
Бузну, къарны джыйыучу,
Башынга булут къонуучу,
Тёгерегинге басыныб,
Таулула къараб тоймаучу.
Къыш айланы бораныса,
Джай айланы — салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг,
Инджитириксе халкъынгы.
Къабланларынг, асланынг,
Бугъойлагъа кирелле,
Покунларынг, гуждарынг,
Хар джыйыны билелле.
Айюлеринг мурулдай,
Бёрюлеринг улуучу,
Тюлкюлеринг къанкъылдай,
Кийиклеринг бугъуучу.
Кюн бузулса сызгъыра,
Этеклеринг джел эте,
Кюн ачылса джылтырай,
Таулулагъа кёл эте.
Къабланларынг туралла,
Беклерингде, мынгайыб,
Джугъутурунг, турларынг,
Хар шыкъыртха сагъайыб.
Къанкъазларынг гагалай,
Чын тауугъунг джюйюлдей,
Къаргъаларынг басыныб,
Сюрюу болуб гюрюлдей.
Булбулларынг джырлайла,
Тангынг джангы атханлай,
Маралларынг отлайла,
Гелеулеге батханлай.
Кёгюрчюнюнг юйюрей,
Этегингден кетмейле.
Арарат бла Казбек тау
Санга тюгел джетмейле.
Къушунг къонуб юсюнге,
Къарауулча къараша,
Отлай къалгъан кийикле,
Чегетингде аджаша.
Турналарынг аусала,
Кюз артында тенгизге,
Къачны джуукъ болгъанын,
Эскертесе сен бизге.
Мамукъ таула джасайды,
Башынгдагъы булутунг,
Бездиргенде, Басханда,
Эштиледи угъултунг.
Кюнюнг ишге талпыта,
Кеченг солуу табдыра,
Санга чыкъгъан батырла,
Халкъны атын айтдыра.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Боран уруб турса да,
Тик башынгы бюкмеген.
Гараларынг, сууларынг,
Ауругъаннга джарагъан,
Джер суу кёре келгенле,
Бары сени сайлагъан.
Алгъа санга танг ата,
Артда сенден кюн бата,
Сени кёрген аралырча,
Сыфатынг кёз къамата.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Чокъуракъ суула эндире,
Халкъынгы мугур этмеген.
Сенден башха къайсы тауду
Башына кюрен тартылгъан,
Сейирсиндирир халы бла,
Дуниялагъа айтылгъан?
Кесин бегитмей чыкъгъаннга,
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса.
Источник